Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbibbirinài, abbibbirinàre , vrb Definition abbasciare piegandho is cambas, coment’e cicindhosi in pitzu de is carrones Synonyms e antonyms abribidhai, abribidhincare, apatai, apibiredhare, apimpirinare, aprapiedhai, sterriedhai 2. abbibbirinau fura: dh'at a isciri cussu ita fut fendi! ◊ gioghendi a pingiadedhas si poniaus abbibbirinadas cun is manus in chintzu e is cuidus a inforas Etymon srd. Translations French se blottir English to crouch Spanish agazaparse Italian accovacciarsi German sich zusammenkauern.

aciunciulíre , vrb Definition su si pònnere o istare coment’e allorigaos Synonyms e antonyms acoconare, aconcolai, acuconare, acuculiare, acugutzare, acuculiedhare, aculigionai, ammacionai, pinnichedhare Translations French se pelotonner English to crouch Spanish acurrucarse Italian rannicchiarsi German sich zusammenkauern.

acoconàre , vrb: acogonare Definition fàere a cocone, a bisura de cocone, allorigare a sa manera de is canes, de is gatos candho si crocant e tenent fritu; crocare Synonyms e antonyms aciunciulire, acoconedhare, aconcolai, acucai, acuconare, acuculiare, acuculiedhare, acucunniare, aculigionai, acuncurrionai, allomburedhai, allorigare, allorimmedhare | ctr. istirare Sentences si acoconaiat in palas de unu trutzu ◊ si fint acoconaos in su gabbanu ◊ su cane s'est acogonadu che matassa de lana afaca a sa mere ◊ si est acoconadu comente a unu eritu ◊ nos corcabamus acoconaos intro de su letu ◊ su pitzinnu si acoconabat in su bancu e non fachiat isperu santu in totu s'ora de sa letzione 2. sos puzones sunt andhandhe a s'acoconare Etymon srd. Translations French se blottir English to crouch Spanish acurrucarse Italian accovacciare German sich zusammenkauern.

acucài , vrb: acucare 1 Definition coment'e cuare, partare sa conca (cuca), nau in su sensu de si cuare o carragiare fintzes cun totu sa carena, fintzes po si aprigare o pònnere asuta in calecunu logu candho est proendho o faendho àteru tempus malu (acucare a logos nau in su sensu de si incarare) Synonyms e antonyms aciunciulire, acoconare, aconcolai, acuconare, acuculiare / abbuare, afufai, ammacionai, apaltare, apatai, cuerrai, frànghere, istichire | ctr. essire Sentences canno l'intenniat a órulos, si acucaiat in d-unu corrale ◊ in su cozolu su piús asciutu mi acuco in su cabbanu ◊ geo mi acucaia in d-unu corrale tupànnemi sas oricras ◊ fit acucadu, coment'e sempre, addaisegus de calchi logu 2. dogni tantu mi acucai a sa gianna aisetandhe cudhu tedescu 3. si est acucadu dae s'abba Etymon srd. Translations French se blottir English to crouch, to protect oneself Spanish agazaparse, refugiarse Italian accovacciarsi, ripararsi German sich zusammenkauern, Zuflucht suchen.

acuconàre , vrb Definition pònnere coment'e fatu a cocone, a cumossu, fintzes cuau Synonyms e antonyms aciunciulire, acoconare, aconcolai, acucai, acuculiare, acuculiedhare, acucunniare 2. cussos pecos sont acuconaos dae su fritu apozaos inue bi at concale o corcadorza ◊ candho benit isprazas avrosas si apozat acuconau in palas de unu crastu ◊ su tuturreri dormit acuconau Etymon srd. Translations French s'accroupir English to squat Spanish ponerse en cuclillas Italian accoccolare German sich zusammenkauern.

acuculiàre , vrb Definition ponnere coment'e acuguciaus, coment'e cuaos, pònnere in s'acoiladórgiu, in s'acúliu Synonyms e antonyms aciunciulire, acoconare, aconcolai, acucai, acuconare, acuculiedhare, acucunniare, aculigionai Etymon srd. Translations French s'accroupir English to crouch (down) Spanish ponerse en cuclillas Italian accoccolarsi German sich zusammenkauern.

aculigionài, aculingionài , vrb: aculungionai, aculunzonare, aculurgionai, acurruxonai Definition nau de gente e de animales, fàere coment'e a culurgione, totu arregortu, coment’e acancarronau; fàere totu a pinnigas, atzirbisonau, nau de pedhe o cosas deasi; fàere a bocitedhas (nau de casu, de farra e àteru) Synonyms e antonyms aciunciulire, acoconare, acuculiare, acugutzare, acurruxonai, ammacionai, pinnichedhare / acuguciai, ammischinai / arrunzai / abballinare, allomborae, arrombulonai | ctr. istirare 2. ita in s'ierru, ca ti ndi acurruxonas acanta, in letu! Etymon srd. Translations French se pelotonner English to crouch down Spanish agazaparse Italian rannicchiarsi German sich zusammenkauern.

ammassulàre , vrb rfl Definition fàere a unu massule; istare totu coment'e allorigaos crocaos, istare chentza fàere, ammandronaos Synonyms e antonyms ammadredhare, ammassudhare 2. sa catedha fit ammassulada afaca a sa giaga faghindhe de sentinella Etymon srd. Translations French s'amasser, se pelotonner English to crowd together, to curl up Spanish amontonarse, acurrucarse Italian ammassarsi, raggomitolarsi German sich versammeln, sich zusammenkauern.

apatài , vrb: aplatare, apratae, apratai, piatare Definition su si pònnere bàscios bàscios, abbasciaos cun is cambas pinnigadas coment'e cicios in is carrones, fintzes solu su si pònnere (nau de bobboi chi bolat, de pigiones); pònnere coment'e cuaos Synonyms e antonyms abbibbirinai, apimpirinare, aprapiedhai, pònnere, sterriedhai / aclisare, acuae, cuerrai, frànghere, istichire Sentences si est apatada coment'e una pudha ◊ su pilloni si apatat in s'àrburi ◊ un'istria si est apatada suba de una mata ◊ s'astronavi si est apatada in terra ◊ fiat apatau in sa sillieta ◊ chi podis, beni tui a su noti: beni apata apata! (F.Cocci)◊ s'abi no si apatat in su frori sicau ◊ sa musca si apatat in logu brutu 3. gomai no tenit ancora fillus: tocat chi s'isturru si torrit a apatai!… Etymon itl. Translations French se blotir, se tapir English to conceal oneself, to crouch (down) Spanish agazaparse, acurrucarse Italian accovacciarsi, appiattarsi, acquattare German sich zusammenkauern, sich verstecken.

apimpirinàre , vrb: apipiniai, apipiniare, apipirinare, apirpirinare, apispirinare Definition pònnere apipiredhaos, abbasciaos cun is cambas pinnigadas e is nàdigas in pitzu de is carrones Synonyms e antonyms abbibbirinai, abribidhai, apatai, aperperinare, apibidedhare Sentences s'est apipirinadu a bodhire una mola de frenugu Etymon srd. Translations French s'accroupir English to crouch (down) Spanish agazaparse Italian accoccolarsi, accosciarsi German sich zusammenkauern, sich niederkauern.

aturedhàre 1 , vrb Definition istare o pònnere coment’e allorigaos, a unu túturu Synonyms e antonyms acoconare, acucai, acuculiare, acugutzare, aculigionai, ammacionai, pinnichedhare Etymon srd. Translations French se pelotonner English to crouch Spanish encoger Italian rannicchiarsi German sich zusammenkauern.